Ufam Miłosiernemu
Gdy spotykamy się z ludzką krzywdą, tęsknimy za sprawiedliwością. Z drugiej strony bardzo brakuje nam zrozumienia i miłosierdzia.
Papież Franciszek ‒ dzięki swojej posłudze ‒ wielu kojarzy się z miłosierdziem. Z jednej strony bardzo często apeluje o miłosierdzie wobec najbardziej potrzebujących i zepchniętych na margines. Niejednokrotnie zwraca też uwagę na to, że nasza wiara powinna wyrażać się w konkretnych dziełach miłosierdzia. Jednakże z drugiej strony podkreśla, że miłosierdzie wobec bliźniego jest możliwe wtedy, gdy bezpośrednio wypływa ze spotkania z miłosiernym Ojcem. Dla papieża imieniem Boga, czyli Jego istotą, jest Miłosierdzie. Stąd nieustannie zachęca do wypraszania Bożego miłosierdzia dla Kościoła.
Tęsknota za Bogiem?
Dzisiaj możemy doświadczać pewnych obaw związanych nie tylko z ogólną sytuacją polityczną, społeczną, z niepewnością jutra wynikającą z problemów ekonomicznych, kryzysów migracyjnych, lecz także z ogromną obojętnością człowieka wobec Boga. Choć wciąż w wielu miejscach naszego kraju nie można narzekać na frekwencję w kościołach, to szczególnie w dużych miastach bardzo często spotykamy się w pewną obojętnością wobec wiary, a szczególnie Kościoła. Ta milcząca postawa odejścia na terytoria zwątpienia i nieufności wobec Boga staje się coraz bardziej popularna. „Wierzę w Boga, ale nie wiem, w jaki sposób mogę się z Nim spotkać, więc odpuszczam sobie na razie kwestię wiary” – wydają się mówić przedstawiciele tej postawy.
Pamiętam, że kilkanaście lat temu jako kleryk posługiwałem w salce powołaniowej w naszym sanktuarium w Licheniu. Pewnego wakacyjnego dnia naszą wystawę misyjną zaczęła oglądać para obcokrajowców. Początkowo nie mogłem rozpoznać języka, którym mówili. Zaciekawiony tym, skąd pochodzą, odezwałem się do nich po angielsku. Odpowiedzieli, że przyjechali z Holandii. Zapytałem więc, jak to się stało, że ich kraj, który wydał tylu misjonarzy, dzisiaj zamienia kościoły na hotele lub dyskoteki, a wierzących jest w nim jak na lekarstwo. Odpowiedzieli mi wprost, że w ostatnich dekadach część księży oraz wierzących przestała odczuwać tęsknotę za Bogiem i dlatego patrzą na religię jak na muzeum. Św. Jan Paweł II w encyklice o Bożym miłosierdziu stwierdził, że „dzisiejszy świat jakby chce odsunąć na margines życia ideę miłosierdzia, tak jakby przeszkadzało to współczesnemu człowiekowi, bo już uwierzył, że nauka i technika pozwolą mu stać się panem nad całym światem”.
Poznać Ojca
Z jednej strony jest to powiew obojętności wobec kochającego Boga, z drugiej jednak ‒ pojawia się przejmujące wołanie człowieka o zrozumienie, akceptację, zauważenie. Innymi słowy, coraz częściej słyszymy wołanie o miłosierdzie, szczególnie tam, gdzie panuje nienawiść i chęć zemsty, gdzie jest wiele bólu związanego z cierpieniem niewinnych, gdzie brakuje szacunku do drugiego człowieka.
Papież Franciszek zauważa ogromną potrzebę odkrywania prawdziwego oblicza Boga w świecie, który jest bardzo szybki w sądzeniu, w wymierzaniu sprawiedliwości i często próbuje projektować te cechy na Boga. Nierzadko odejście od wiary wynika z niewłaściwego obrazu Boga, który miałby rzekomo czyhać na człowieka oraz czekać tylko na jego potknięcia i słabości. Wielu utożsamia wiarę wyłącznie z nieustanną walką z grzechem, aby samemu zasłużyć przed Bogiem na miłosierdzie. Słowem, uznają, że Bóg jest wprawdzie miłosierny, ale swoimi czynami pragną sami zwalczyć grzech, jakby Jezus tego nie dokonał na Golgocie.
Papież Franciszek tak ujął tę prawdę w jednym z wystąpień: „Na czym polega niebezpieczeństwo? Że zakładamy, iż jesteśmy sprawiedliwi; że osądzamy innych. Osądzamy też Boga, ponieważ uważamy, że powinien ukarać grzeszników, skazać ich na śmierć, a nie przebaczyć im. Wtedy właśnie narażamy się na to, że będziemy poza domem Ojca! Jeśli w naszym sercu nie ma miłosierdzia, radości przebaczenia, to nie jesteśmy w komunii z Bogiem, nawet gdybyśmy przestrzegali wszystkich przykazań, bo to miłość zbawia, a nie tylko praktykowanie przykazań”.
Sprawiedliwy i miłosierny
Czas Wielkiego Postu to okres nawrócenia nie tylko dla zatwardziałych grzeszników, jak często się przyzwyczailiśmy mówić, lecz także okazja do zmiany naszego myślenia o Bogu. Prorok Micheasz pyta: „Któryż bóg podobny Tobie, co oddalasz nieprawość, odpuszczasz występek Reszcie dziedzictwa Twego? Nie żywi On gniewu na zawsze, bo upodobał sobie miłosierdzie. Ulituje się znowu nad nami, zetrze nasze nieprawości. Wrzucisz w morskie głębiny wszystkie ich grzechy” (Mi 7, 18-19).
Rachunek sumienia jest dla nas szansą do zastanowienia się nie tylko nad własnymi winami, lecz także nad naszym postrzeganiem miłosiernego oblicza Boga. Często na zewnątrz żyjemy bardzo poprawnie, dużo się modlimy, jednak jakie są nasze prawdziwe motywacje? Czy przypadkiem nie przeważa w nich lęk przed karą? Jest to częsta postawa kogoś, kto koncentruje się bardziej na sprawiedliwości niż na spotkaniu z Ojcem.
Spowiedź jest momentem spotkania z Bogiem, który czeka na mnie bez względu na moje zasługi i winy. Sakrament pokuty jest doświadczeniem darmowego miłosierdzia. Papież Franciszek podkreśla: „Miłosierdzie nie jest przeciwne sprawiedliwości, lecz wyraża zachowanie Boga w stosunku do grzesznika, któremu to ofiaruje kolejną możliwość okazania żalu, nawrócenia i uwierzenia”.
Punkty do refleksji
na podstawie cytatów z książki papieża Franciszka
Miłosierdzie to imię Boga:
1. „Bóg nigdy nie męczy się przebaczaniem, to my męczymy się
proszeniem Go o przebaczenie”.
2. „Jezus stwierdza, że miłosierdzie to nie jest tylko działanie Ojca,
lecz staje się kryterium pozwalającym zrozumieć, kim są Jego
prawdziwe dzieci”.
KS. DR ŁUKASZ WIŚNIEWSKI MIC
Papież Franciszek ‒ dzięki swojej posłudze ‒ wielu kojarzy się z miłosierdziem. Z jednej strony bardzo często apeluje o miłosierdzie wobec najbardziej potrzebujących i zepchniętych na margines. Niejednokrotnie zwraca też uwagę na to, że nasza wiara powinna wyrażać się w konkretnych dziełach miłosierdzia. Jednakże z drugiej strony podkreśla, że miłosierdzie wobec bliźniego jest możliwe wtedy, gdy bezpośrednio wypływa ze spotkania z miłosiernym Ojcem. Dla papieża imieniem Boga, czyli Jego istotą, jest Miłosierdzie. Stąd nieustannie zachęca do wypraszania Bożego miłosierdzia dla Kościoła.
Tęsknota za Bogiem?
Dzisiaj możemy doświadczać pewnych obaw związanych nie tylko z ogólną sytuacją polityczną, społeczną, z niepewnością jutra wynikającą z problemów ekonomicznych, kryzysów migracyjnych, lecz także z ogromną obojętnością człowieka wobec Boga. Choć wciąż w wielu miejscach naszego kraju nie można narzekać na frekwencję w kościołach, to szczególnie w dużych miastach bardzo często spotykamy się w pewną obojętnością wobec wiary, a szczególnie Kościoła. Ta milcząca postawa odejścia na terytoria zwątpienia i nieufności wobec Boga staje się coraz bardziej popularna. „Wierzę w Boga, ale nie wiem, w jaki sposób mogę się z Nim spotkać, więc odpuszczam sobie na razie kwestię wiary” – wydają się mówić przedstawiciele tej postawy.
Pamiętam, że kilkanaście lat temu jako kleryk posługiwałem w salce powołaniowej w naszym sanktuarium w Licheniu. Pewnego wakacyjnego dnia naszą wystawę misyjną zaczęła oglądać para obcokrajowców. Początkowo nie mogłem rozpoznać języka, którym mówili. Zaciekawiony tym, skąd pochodzą, odezwałem się do nich po angielsku. Odpowiedzieli, że przyjechali z Holandii. Zapytałem więc, jak to się stało, że ich kraj, który wydał tylu misjonarzy, dzisiaj zamienia kościoły na hotele lub dyskoteki, a wierzących jest w nim jak na lekarstwo. Odpowiedzieli mi wprost, że w ostatnich dekadach część księży oraz wierzących przestała odczuwać tęsknotę za Bogiem i dlatego patrzą na religię jak na muzeum. Św. Jan Paweł II w encyklice o Bożym miłosierdziu stwierdził, że „dzisiejszy świat jakby chce odsunąć na margines życia ideę miłosierdzia, tak jakby przeszkadzało to współczesnemu człowiekowi, bo już uwierzył, że nauka i technika pozwolą mu stać się panem nad całym światem”.
Poznać Ojca
Z jednej strony jest to powiew obojętności wobec kochającego Boga, z drugiej jednak ‒ pojawia się przejmujące wołanie człowieka o zrozumienie, akceptację, zauważenie. Innymi słowy, coraz częściej słyszymy wołanie o miłosierdzie, szczególnie tam, gdzie panuje nienawiść i chęć zemsty, gdzie jest wiele bólu związanego z cierpieniem niewinnych, gdzie brakuje szacunku do drugiego człowieka.
Papież Franciszek zauważa ogromną potrzebę odkrywania prawdziwego oblicza Boga w świecie, który jest bardzo szybki w sądzeniu, w wymierzaniu sprawiedliwości i często próbuje projektować te cechy na Boga. Nierzadko odejście od wiary wynika z niewłaściwego obrazu Boga, który miałby rzekomo czyhać na człowieka oraz czekać tylko na jego potknięcia i słabości. Wielu utożsamia wiarę wyłącznie z nieustanną walką z grzechem, aby samemu zasłużyć przed Bogiem na miłosierdzie. Słowem, uznają, że Bóg jest wprawdzie miłosierny, ale swoimi czynami pragną sami zwalczyć grzech, jakby Jezus tego nie dokonał na Golgocie.
Papież Franciszek tak ujął tę prawdę w jednym z wystąpień: „Na czym polega niebezpieczeństwo? Że zakładamy, iż jesteśmy sprawiedliwi; że osądzamy innych. Osądzamy też Boga, ponieważ uważamy, że powinien ukarać grzeszników, skazać ich na śmierć, a nie przebaczyć im. Wtedy właśnie narażamy się na to, że będziemy poza domem Ojca! Jeśli w naszym sercu nie ma miłosierdzia, radości przebaczenia, to nie jesteśmy w komunii z Bogiem, nawet gdybyśmy przestrzegali wszystkich przykazań, bo to miłość zbawia, a nie tylko praktykowanie przykazań”.
Sprawiedliwy i miłosierny
Czas Wielkiego Postu to okres nawrócenia nie tylko dla zatwardziałych grzeszników, jak często się przyzwyczailiśmy mówić, lecz także okazja do zmiany naszego myślenia o Bogu. Prorok Micheasz pyta: „Któryż bóg podobny Tobie, co oddalasz nieprawość, odpuszczasz występek Reszcie dziedzictwa Twego? Nie żywi On gniewu na zawsze, bo upodobał sobie miłosierdzie. Ulituje się znowu nad nami, zetrze nasze nieprawości. Wrzucisz w morskie głębiny wszystkie ich grzechy” (Mi 7, 18-19).
Rachunek sumienia jest dla nas szansą do zastanowienia się nie tylko nad własnymi winami, lecz także nad naszym postrzeganiem miłosiernego oblicza Boga. Często na zewnątrz żyjemy bardzo poprawnie, dużo się modlimy, jednak jakie są nasze prawdziwe motywacje? Czy przypadkiem nie przeważa w nich lęk przed karą? Jest to częsta postawa kogoś, kto koncentruje się bardziej na sprawiedliwości niż na spotkaniu z Ojcem.
Spowiedź jest momentem spotkania z Bogiem, który czeka na mnie bez względu na moje zasługi i winy. Sakrament pokuty jest doświadczeniem darmowego miłosierdzia. Papież Franciszek podkreśla: „Miłosierdzie nie jest przeciwne sprawiedliwości, lecz wyraża zachowanie Boga w stosunku do grzesznika, któremu to ofiaruje kolejną możliwość okazania żalu, nawrócenia i uwierzenia”.
Punkty do refleksji
na podstawie cytatów z książki papieża Franciszka
Miłosierdzie to imię Boga:
1. „Bóg nigdy nie męczy się przebaczaniem, to my męczymy się
proszeniem Go o przebaczenie”.
2. „Jezus stwierdza, że miłosierdzie to nie jest tylko działanie Ojca,
lecz staje się kryterium pozwalającym zrozumieć, kim są Jego
prawdziwe dzieci”.
KS. DR ŁUKASZ WIŚNIEWSKI MIC
